ChatGPT (Generative Pretrained Transformer – Üretken Önceden-İşlenmiş Dönüştürücü) Kasım 2022’de 3.5 versiyonuyla kullanıma açıldı. Şimdilerde GPT 4 kullanımda. Aslında kurucusunun söylemiyle 6-7 ay önce tamamlanmış son sürüm. Son kullanıcı yeni erişebildi.
ChatGPT, bir Yapay Zeka sohbet robotu. Geniş kapsamlı konularda soruları yanıtlama, şarkılar, tarifler, şakalar oluşturma, proaktif otomatize taslak metinler oluşturma ve daha fazlasını yapma becerisi göz önüne alındığında geniş kitleleri heyecanlandırmaya devam ediyor.
Eğitim sektörü de bu geniş kitlelerden biri. Her ne kadar kullanımdaki ilk fonksiyonu öğrencilerin ödevlerini ChatGPT bot’una yaptırmak olsa da (!) kullanım alışkanlığı için bir çeşit “oryantasyon” olarak tanımlanabilir! Yurt dışında bazı üniversite ve kolejlerde benzer nedenlerden dolayı kullanımının yasaklandığı bile belirtildi. Şaşırmamak lazım, öğrenci bakış açısı; Wikipedia ilk çıktığında da benzer bir durum yaşanmıştı.
“Amaç çocukları yarının dünyasına hazırlamaksa, ki bence öyle olmalı, ChatGPT, öğrencilerin hayatlarının bir parçası olacak. Geri dönüş yok.” (Prof.Yotam Ophir, İletişim Bölümü, Buffalo Üniversitesi)
Temple Üniversitesinden Prof.Kathy Hirsh-Pasek’e göre; gelecekte meraka, eleştirel düşünceye ve yaratıcılığa ezberden çok değer verilecek ve ChatGPT de bu becerileri geliştirmeye yardımcı olacak. Prof.Kathy aynı zamanda bu becerilerin teknoloji ile yer değiştirmesinin zor olacağına inanıyor.
ChatGPT, öğretmenlere ders/sınıf ortamında neyi öğrettiklerinden bağımsız olarak nasıl öğrettiklerini yeniden düşünmelerine yardımcı olacak gibi görünüyor. Öğrenme sürecinin geleneksel “öğretmen anlatsın, öğrenci öğrensin” sistematiğinden işbirlikli öğrenmeye, topluluklar oluşturmayı ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmeye yönelik öğrenmeye ve tüm bunları “öğrenciye özgü” olarak planlanmasına dönüşmeli gibi artık. Bu kavramlar her ne kadar evrensel boyutta birçok okulda ve öğretim ortamında seslendirilir olsa da uygulamada ülkenin eğitim sisteminin parametrelerinin desteklendiği ve sınavlarla da standardize edildiği gerçeğini de göz ardı etmemek gerekli.
Tam da aşamada ChatGPT sisteminin kurucu firması Open AI’ın yöneticisi Sam Altman, “Okulların bu teknolojiyi nasıl entegre etmeleri gerekli?” sorusuna verdiği cevap dikkate değer görünüyor: “Eğitim gelecekte değişecek; hesap makinesi bulunduğunda matematik derslerinin öğretimini nasıl değiştirdiysek” benzer şekilde değişecek. “En umut verici ve heyecanlandırıcı tarafı ise öğrenmenin her öğrenciye özgü bireyselleşecek olması. Öğrenciler bu teknolojiyi henüz en ilkel şekliyle kullanıyor, kurumlar bu teknolojiyi öğrenme platformları için geliştirmeye başladıklarında eğitim köklü bir değişime uğrayacak. Mezunlar daha zeki ve yetenekli olacaklar.”
“En umut verici ve heyecanlandırıcı tarafı ise öğrenmenin her öğrenciye özgü bireyselleşecek olması.” (Sam Altman)
Öğretmenler, öğrencilerinin verdikleri ödevlerin ChatGPT kullanılarak yazılıp yazılmadığı konusunda destekleyici uygulamalara ihtiyaç duymaya başladı bile. Sam Altman, kendisiyle yapılan söyleşide bahsettiği ChatGPT ile “Sokratik metot ile öğretim” konusunda Khan Akademi kurucusu Salman Khan yeni bir Yapay Zeka destekli öğretim destek eklentisini sistemlerine entegre ettiğini paylaştı: “Khanmigo! Khan Academy’nin yapay zeka destekli rehberi. Öğrenciler için öğretmen. Öğretmenler için asistan.”
Sam Altman’ın üzerinde durduğu “her öğrenciye özgü bireyselleştirilmiş öğrenme”yi destekleyen kavramlar Khanmigo ile uygulanmaya başlamış bile:
“Herkes için özel ders”: Yapay zekadan yararlanarak, bire bir eğitimin faydalarını (derin anlayış, güven, netlik ve güçlendirme) tüm öğrencilere getirilebilir.
“Eğitimcileri güçlendirmek”: Yapay zeka destekli ders planlaması ve öğrenciye özgü geri bildirimi ile öğretmenin öğretim yöntemini bir sonraki seviyeye taşıyabilir.
“Yaratıcılığın kilidini açmak”: Yeni formatta, yollarla yazarken, tartışırken ve işbirliği yaparken öğrencileri ilerletmek için istemler ve öneriler vererek bir yazma koçunu taklit edebilir.
Salman Khan’ın Khanmigo kullanımı için hazırladığı videoyu eğitimcilerin incelemesini önemle öneririm. Burada dikkat edilecek konu bir yapay zeka asistanının öğrenme süreçlerine nasıl entegre edilebileceği ve bunun öğrenmeyi nasıl destekleyeceği açısından incelenmesi. Olası eksiklikleri de dikkate alarak tabiki. Khanmigo öğrenme/öğretme asistanı; üniversitede, özellikle eğitim fakültelerinde, Öğretim Metodolojileri vb derslerinde verilen işbirlikli ve bireysel öğrenmeye yönelik tüm teorik konuların sistematize edilmiş örnek uygulamasına benzediği belirtilebilir. İdealde yapılması beklenen ancak uygulamada değişen metodun ideale en yakın uygulanış formatı gibi. Hatta içeriğin; ders, sınıf, branş bağımsız olarak öğrenciye özgü farklılaştırılması ve bunun karşılıklı yazılı dönütlerle proaktif olarak öğrenciye sunulması sistemin stabilitesini de artırdığı söylenebilir.
Yapay Zeka gelecekte birçok mesleği değiştirirken yenilerini de ekleyecek gibi görünüyor. Sürecin öğretmensiz olması hâlâ zor. Ancak, kısa bir süre sonra sadece teknolojiyi kullanan öğretmenden çok yapay zeka entegrasyonunu yapabilen ya da yapamayan öğretmenler göreceğiz sanki.
Kaynakça:
2- Sam Altman, interview: OpenAI CEO, CTO on risks and how AI will reshape society
